W dniu 6 grudnia 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2176). Formalne egzekwowanie powyższego rozporządzenia rozpoczęło się w grudniu 2019 r.

Jedną z istotnych zmian dla właścicieli urządzeń jest wymóg odtworzenia i rejestracji przebiegu eksploatacji urządzeń transportu bliskiego (UTB), tzw. resurs. Wyznacza on graniczne parametry stosowane do oceny i identyfikacji stanu technicznego określone na podstawie liczby cykli pracy i stanu obciążenia UTB w założonym okresie eksploatacji z uwzględnieniem rzeczywistych warunków użytkowania. Tak więc resurs da rzeczywistą wiedzę o stanie technicznym urządzenia.

Ustawodawca przewidział sytuację, w której eksploatujący urządzenie transportu bliskiego nie będzie znał historii eksploatacji urządzenia (brak rejestracji przebiegu eksploatacji UTB z przyczyn niezależnych od eksploatującego), a w związku z tym jego resursu. Ma on wówczas obowiązek określić go na podstawie „aktualnego stanu wiedzy technicznej i dobrej praktyki inżynierskiej”. Ponadto w przypadku przekroczenia resursu UTB eksploatujący ma obowiązek przeprowadzenia oceny stanu technicznego urządzenia lub zlecenie jej przeprowadzenia. Po wykonaniu oceny stanu technicznego urządzenia po przekroczeniu jego resursu eksploatujący musi złożyć wniosek o wykonanie badania doraźnego eksploatacyjnego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.

Na stronie Urzędu Dozoru Technicznego zamieszczony został poradnik „Wytyczne UDT dotyczące eksploatacji urządzeń transportu bliskiego – wydanie 1, grudzień 2018” (do pobrania na stronie https://www.udt.gov.pl/wazne/przewodnik-dla-utb )

UDT zaleca, aby eksploatujący na bieżąco kontrolował stopień wykorzystania resursu UTB, zadbał o prawidłowe oszacowanie resursu dla danego urządzenia (adekwatnie do eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem) oraz „zapewnił nowy bezpieczny okres pracy urządzenia po osiągnięciu swojego resursu.”

Aby prawidłowo określić stopień wykorzystania resursu urządzenia eksploatujący powinien na bieżąco prowadzić odpowiedni rejestr warunków eksploatacji UTB, w tym jego poszczególnych mechanizmów. Te ostatnie mogą bowiem osiągnąć swój resurs w różnych terminach.

Zgodnie z rozporządzeniem w momencie osiągnięcia przez urządzenie resursu, musi ono przejść najpierw przegląd specjalny wraz z udokumentowaniem przeprowadzonych czynności, a następnie remont kapitalny realizujący zalecenia zawarte w dokumentacji z przeglądu specjalnego.